گزارش هنری »شب‌های پاییز با خوش‌نشین‌ها

با سعید آقاخانی به طور کامل آشنا هستید، بازیگر خوش ذوقی که در سال‌های اخیر به کارگردانی رو آورده است و سریال‌های طنز زیبایی می‌سازد به طور مثال یکی از آنان را در ایام عید با نام «زن بابا» شاهد بودیم. سعید آقاخانی از 16 شهریورماه سریال خوش‌نشین‌ها را کلید زد. سریالی که ابتدا نامش «قاپ‌زنی» بود و بعدها به «بخت برگشته» تغییر یافت و سرانجام هم با نام «خوش‌نشین‌ها» از شبکه سه شب‌ها ساعت 45/8 پخش می‌شود. از آنجا که این سریال برخلاف سریال‌های طنز، از آن حالت آپارتمانی در آمده و نزدیک به 20 لوکیشن دارد گرفتن گزارش از پشت صحنه این سریال هم کار چندان ساده‌ای نیست. اما توسط مشاور انتظامی مجموعه که از همکاران ما هم در بخش حوادث مجله خانواده‌سبز می‌باشند، به چند لوکیشن این مجموعه، البته پیش از پخش آن از تلویزیون رفتیم، که جا دارد از همین جا از سرهنگ عبدا... قاسمی، معاونت اجتماعی آگاهی ناجا سپاسگزاری کنیم آنچه می‌خوانید اطلاعاتی است درباره حواشی این مجموعه و البته گفتگو با یکی از تهیه‌کنندگان این مجموعه که معمولا اهل مصاحبه نیست، «ایرج محمدی»...

 

باز هم با یکدیگر

تهیه‌کنندگان این مجموعه «ایرج محمدی» و «مهران مهام» می‌باشند، همان تهیه‌کنندگان دوقلویی که سال‌هاست در کنار هم سریال‌های دیدنی ساختند. برای مثال می‌توان به نرگس ترانه مادری، دلنوازان، متهم گریخت، ترش و شیرین، بزنگاه و... اشاره داشت. این سریال قرار است در 33 قسمت 35 دقیقه‌ای تا پیش از ماه محرم پخش شود.

نویسندگان

آنهایی که ابتدا متوجه شدند نویسنده سریال طنز «زن بابا» علیرضا کاظمی‌پور است، به خود گفتند: «کاظمی‌پور معمولا درام می‌نویسد، سپردن کار به او ریسک است» اما تهیه‌کنندگان زن بابا، محمدی و مهام این ریسک را پذیرفتند و از وجود او استفاده کردند، حال آنان این بار نویسندگی سریال خوش‌نشین‌ها را به علیرضا کاظمی‌پور و سعید جلالی سپردند، سریالی که در همین روزهای اول پخش حسابی جای خود را در میان بینندگان تلویزیونی باز کرد. ایرج محمدی می‌گوید: «ما به خلاقیت این دو ایمان داشتیم و به همین خاطر تصمیم گرفتیم نویسندگی زن بابا و خوش‌نشین‌ها را به آنان بسپاریم.»

 یکی از لوکیشن‌های این مجموعه یک دامداری در منطقه انبار نفت شهران بود زمانی که برای تهیه گزارش به آنجا رفتیم تعداد زیادی گوسفند آنجا بود که مشکل‌ساز هم شدند، حتما می‌پرسید چرا؟ به این خاطر که در موقع تصویربرداری، تعدادی از آنان با یک «بع‌بع»، باعث می‌شدند دوربین کات بدهد و گروه اذیت شوند.

 مهران رجبی در سال‌های اخیر نشان داد که بازیگر بسیار توانایی است به خصوص در مقوله طنز...

 شوخی‌های سیروس گرجستانی و مهران رجبی در نوع خود جالب بود، در زمان عکس گرفتن از این دوستان، آنها گاهی اوقات به خودشان حالت‌های جالبی می‌دادند.

 علی صادقی را هر وقت می‌بینی نمی‌توانی بفهمی او آدم جدی است یا شوخ‌طبع – صادقی عاشق کارش است او را باید تحسین کرد که پس از سال‌ها کار طنز، هنوز برای بیننده تلویزیونی خسته‌کننده نشده است. قدر امثال «صادقی»ها را باید دانست.

گفتگو با ایرج محمدی، تهیه‌کننده

به تجربیاتمان اعتقاد داریم

ایرج محمدی و مهران مهام از جمله معدود تهیه‌کنندگانی هستند که در هر دو زمینه درام و طنز فعالیت می‌کنند، چرایش را از زبان خودشان بخوانید: «به هر حال سعی کردیم تمام تجربیاتمان را در دو دهه اخیر که به سفیدی موهایمان انجامید، به کار بگیریم و تصمیم گرفتیم این تجربه را ارتقا بدهیم و تنها در یک زمینه فعالیت نکنیم، گرچه باید بگویم خودمان هم به بعضی از ژانرها علاقه نداریم، اما سعی می‌کنیم کاری انتخاب کنیم که به آن اطمینان داریم، نمونه‌هایش هم سریال‌های نرگس، دلنوازان و ترانه مادری بود که دیدید چه ارتباطی با بیننده برقرار کرد. من و مهران معمولا کارهایی را برای ساخت انتخاب می‌کنیم که به داستان آن اعتقاد داشته باشیم و مطمئن شویم که با بیننده ارتباط برقرار می‌کند، حال در ژانر درام باشد یا ژانر طنز... که این همه، با تجربه به دست می‌آید... ساخت فیلم و یا سریال طنز هم به نظر من سخت است، چون اگر بیننده با شما ارتباط برقرار نکند، آن کار دیگر به دل نمی‌نشیند، حتی اگر از بهترین عوامل استفاده کنید زیرا مهم‌ترین نقش در یک مجموعه طنز بر می‌گردد به داستان آن... متاسفانه یکی از اشکالاتی که در سال‌های اخیر در طنزسازی می‌بینیم، نداشتن داستان قوی است. خیلی‌ها فکر می‌کنند، طنز تنها خنداندن است، اما ما باید با طنز یک آموزش هم به بیننده تلویزیونی بدهیم و او را با معضلات آشنا کنیم و از همه مهم‌تر روش‌های یک زندگی سالم را هم به او آموزش بدهیم.

از آفت دوری کنیم

برای سریال خوش‌نشین‌ها، چندین ماه روی طرح اصلی کار کردیم، جلسات بسیار متعددی داشتیم و در شبکه سه هم در خدمت مدیر گروه و ناظران کیفی بودیم... کل این پروژه را در 33 قسمت 35 دقیقه‌ای تعریف کردیم. با سعید آقاخانی تجربه خوبی داشتیم سعی کردیم طبق روال سریال‌های طنز گذشته که کار کردیم، خانواده، محور اصلی داستان باشد. اگر بخواهم درباره قصه سریال بگویم، این است که ما همه انسان‌ها سعی می‌کنیم از خودمان مراقبت کنیم، سعی می‌کنیم میکروب وارد بدنمان نشود، مثلا اگر کسی سرماخورده با او دست نمی‌دهیم تا مبادا بیمار شویم، خب طبیعتا همان قدر که باید از بدنمان در مورد بیماری‌ها مراقبت کنیم در زندگی هم باید حواسمان باشد تا آفت به زندگی‌مان نزند. آفت‌هایی که ممکن است عواقب بدی داشته باشد، یکی از آفت‌های زندگی، «طمع» است. اگر انسان‌ دچار طمع و زیاده‌خواهی باشد، عواقب بدی برای او و خانواده‌اش در بر خواهد داشت. در سریال «خوش‌نشین‌ها»، اردشیر و دوستش به خاطر طمع زیادشان، نه تنها خانواده بلکه جامعه را تحت تاثیر قرار می‌دهند. «خوش‌نشین‌ها» به این موضوع به زبان طنز می‌پردازد. خوشحالم که بازیگران برجسته طنز ایران در سال‌های اخیر در این مجموعه ایفای نقش می‌کنند، من و مهران مهام سعی کردیم از بهترین عوامل استفاده کنیم. ضمن این‌که باید بگویم سعی کردیم سریال پرلوکیشنی باشد تا با بیننده ارتباط بیشتری برقرار کنند.

رقابت با تلویزیون سخت است

خیلی دلمان می‌خواست این پرسش را از ایرج محمدی بپرسیم، تهیه‌کننده‌ای که نگاه بیننده را به خوبی می‌شناسد. شما اگر به یاد داشته باشید، او سال‌ها قبل به همراه مهران مهام با کارگردانی مرضیه برومند مجموعه «زی‌زی گولو و تابه‌تا» را ساختند پس از آن متهم گریخت، خانه به دوش بزنگاه، دلنوازان، طلسم‌شدگان، نرگس، ترانه مادری، باران عشق، خانه پدری، دوقلوها و... را در کارنامه خود دارند و جالب این‌که تمام مجموعه‌های آنان پرطرفدار شد، این بدان معناست که آنها کاملا می‌دانند چگونه با بیننده تلویزیونی ارتباط برقرار کنند، به همین خاطر خواستیم نظر وی را در رابطه با CDهای تصویری که در قالب فیلم و سریال روانه فروشگاه‌ها و سوپرمارکت‌ها می‌شود جویا شویم، «آیا این تولیدها می‌تواند با برنامه‌سازی در تلویزیون رقابت کند یا نه؟»

محمدی در پاسخ به این پرسش ما می‌گوید: «ببینید، رسانه‌های نوشتاری، شنیداری و دیداری هر کدام جایگاه خودشان را دارند اما باید قبول کرد، رسانه دیداری – شنیداری مثل تلویزیون قدرت بسیار زیادی دارد، چون که میلیون‌ها بیننده را در بر می‌گیرد، و به نظر من رسانه ویدئویی، نمی‌تواند جایگاه تلویزیون را بگیرد، در روستاهای دور افتاده هم تلویزیون هست و بیننده خاص خود را دارد، اما رسانه ویدئویی به این زودی‌ها نمی‌تواند جایگزین شود با وجود  این‌که، متاسفانه تا الان محصول خوبی هم روانه بازار شده، من دیده‌ام خیلی از افراد را که پس از خرید CDهای تصویری احساس پشیمانی می‌کنند، به هر حال دوستان تهیه‌کننده که زحمت خود را می‌کشند، هزینه تقبل می‌کنند، بهتر است که اثرهایشان از تلویزیون پخش شود تا با بازتاب بیشتری مواجه شوند. باید قبول کرد که رقابت با آنتن تلویزیون سخت است، من خودم به شخصه به چنین کاری اعتقاد ندارم و حاضر نیستم هیچ‌گاه مخاطبان زنده تلویزیون را از دست بدهم، چرا که سال‌هاست با آنها خو گرفته‌ام و این‌که شما در کوچه و خیابان در زمان پخش سریال با مردم در ارتباط باشید و از نقاط قوت و ضعف کارتان بیشتر بدانید، تنها این امکان را تلویزیون به شما می‌دهد...

 

یکی دیگر از لوکیشن‌های این مجموعه خانه‌ای در منطقه نیاوران بود، جمعه ظهر به آنجا رفتیم، لوکیشنی بود که سیروس گرجستانی و اردشیر کاظمی باید بازی می‌کردند. دقیقا یک ساعت وقت آنان را گرفت و پلان‌های زیادی برداشته شد، شما وقتی که تصاویر تدوین شده را از تلویزیون می‌بینید فکر می‌‌کنید این تصاویر خیلی راحت گرفته می‌شود، اما به واقع این‌گونه نیست، چرا که تصویربرداری در فضای باز مشکلات خاص خودش را دارد، درست مانند این تصویر که بیش از 10 پلان برداشته شد یک بار از کوچه پشتی صدای موتور شدیدی آمد، یک بار تو کوچه ماشین پیچید، یک بار تصویر آن طوری که آقاخانی می‌خواست نشد، یک بار یکی از همسایه‌ها با صدای بلند دخترش را که در کوچه بود صدا زد و به هر حال تصویربرداری در مکان‌های باز مشکلات خاص خودش را دارد.

حلیمه سعیدی، سوری‌خانم زن‌بابا که در این مجموعه نقش «خاله قزی» را بازی می‌کند هر روز که به لوکیشن می‌آیـد با خودش شکلات و کشمش می‌آورد و بین همه عوامل گروه تقسیم می‌کند، اگر کسی از دست او نگیرد، دلخور می‌شود... ارتباط او با مرجانه گلچین هم در نوع خود بسیار جالب بود آنها در این مجموعه نقش مادر و دختر را بازی می‌کنند و از لحاظ احساسی بسیار به هم نزدیک می‌باشند.

شرکت‌های کاغذی بستری برای کلاهبرداری

سرهنگ قاسمی می‌گوید: ثبت شرکت‌ها به لحاظ قانونی کاری بسیار ساده و پیش پا افتاده است و تقریبا هر یک از شهروندان با شرایطی نه چندان دشوار می‌توانند در مدتی نه چندان طولانی شرکتی را به نام خود یا به اتفاق چند نفر دیگر به ثبت برسانند. قانون ثبت شرکت‌ها در سال 1310 تصویب و در سال 1332 تغییرات بسیار جزیی در آن اعمال شده است. این بدان معنا است که خلاءهای قانونی بنیادین در موضوع ثبت شرکت‌ها و فعالیت‌های آنها وجود دارد و فعالیت‌های غیرقانونی و کلاهبرداری در سایه این خلاءهای قانونی امکان‌پذیر می‌شود.

اولین و مهم‌ترین مشکلی که در روند ثبت شرکت وجود دارد، این است که سابقه افراد بررسی نمی‌شود و این امکان برای خلافکاران به وجود می‌آید که به راحتی شرکت تاسیس کنند و با همین عناوین وارد سیستم اقتصادی کشور شوند. محل فعالیت یا دفتر کار شرکت هنگام ثبت مورد بررسی قرار نمی‌گیرد و اشخاص می‌توانند آدرس اماکن استیجاری یا آدرس‌های جعلی را به عنوان محل فعالیت خود اعلام کنند.

با توضیحات فشرده بالا مشخص می‌شود که افراد می‌توانند تقریبا بدون هیچ مانعی شرکتی را به ثبت برسانند و پس از یک دوره فعالیت غیرقانونی و بدون گذاشتن ردپایی که پلیس بتواند آنها را دستگیر کند از چنگ قانون فرار کنند.